Όσοι έχετε υπόψιν σας το παλιό μου blog ίσως έχετε δει τη σχετική ανάρτηση. Παρόλο που δεν μου αρέσει να ανακυκλώνω θέματα χωρίς να έχουν αλλάξει οι απόψεις μου επ'αυτών, θεωρώ, με αφορμή μια συζήτηση που είχα με έναν γνωστό, σκόπιμο να τοποθετηθώ εκ νέου στο συγκεκριμένο. Δεν είναι κάποιο ιδιαίτερα σημαντικό θέμα, αλλά δεν είναι και ανούσια η κατάρριψη ελληναράδικων μύθων, και δη τη στιγμή που, θες λόγω εποχής, θες λόγω του διαδικτύου, ο αριθμός των οπαδών τους αυξάνεται. Ας πάρουμε το πράγμα απ'την αρχή.
Η ινδοευρωπαϊκή θεωρία είναι, στην ουσία, ένα γλωσσολογικό μοντέλο που αφορά την καταγωγή και την εξέλιξη ενός συνόλου γλωσσών. Σε αυτές συγκαταλέγονται οι Ευρωπαϊκές (πλην των Φινλανδικών και τον Ουγγρικών, που είναι Ουραλικές) καθώς και οι διάλεκτοι της Περσίας και της Ινδίας. Με μια πρώτη ματιά, οι γλώσσες αυτές, που θεωρούνται από την σύγχρονη γλωσσολογία ως μέρος μιας μεγάλης οικογένειας γλωσσών, φαίνονται να μην έχουν την παραμικρή σχέση μεταξύ τους. Η έρευνα, ωστόσο, υποδεικνύει το αντίθετο.
Η ανάπτυξη της εν λόγω θεωρίας άρχισε γύρω στον 18ο-19ο αιώνα, όταν Ευρωπαίοι λόγιοι -κυρίως Άγγλοι- που βρέθηκαν στην Ινδία, παρατήρησαν γλωσσολογικές ομοιότητες ανάμεσα σε Ευρωπαϊκές γλώσσες και Ινδικές διαλέκτους, που ήταν δύσκολο να ερμηνευτούν ως αποτέλεσμα του εμπορίου, δεδομένου ότι οι σχέσεις των Ευρωπαϊκών λαών με τους Ινδούς ήταν περιορισμένες. Ομοιότητες ανάμεσα σε Ευρωπαϊκές γλώσσες είχαν παρατηρηθεί από πολύ πιο πριν αλλά δεν θεωρήθηκε άξιο διερεύνησης. Εξάλλου, οι Ευρωπαϊκοί λαοί έχουν τριβή μεταξύ τους.
Σύμφωνα με την Ινδοευρωπαϊκή θεωρία, όλες σχεδόν οι γλώσσες της Ευρώπης, καθώς και ορισμένες μη-Ευρωπαϊκές, έχουν κοινή προέλευση. Για κάποιον βαρετά ορθολογιστή δεν είναι κάτι το εκπληκτικό: οι γλώσσες δεν μπορούν παρά να προέρχονται από άλλες, αρχαιότερες. Η γλώσσα είναι κάτι που κληρονομείς απ'τους γονείς, οι οποίοι με τη σειρά τους το κληρονομούν από άλλους, και χανόμαστε στα βάθη του χρόνου...
Το πώς άρχισαν να αναπτύσσονται οι γλώσσες είναι άλλη ιστορία και έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από βιολογική, παρά από γλωσσολογική σκοπιά. Για εξελικτικούς λόγους ο άνθρωπος κατέληξε να έχει τη δυνατότητα να συνδέσει ήχους με εικόνες και έννοιες, και να μπορεί να τους βάλει σε μια σειρά με βάση κανόνες για να συνεννοείται. Μπορεί να ήταν αναγκαίο να υπάρξει εξελικτικά, μπορεί να συνέβη παρεμπιπτόντως, να είναι απλά ένα αποτέλεσμα της εξέλιξης του εγκεφάλου μας. Η ινδοευρωπαϊκή θεωρία δεν εξηγεί την απαρχή των γλωσσών και δεν είναι κάτι που μας απασχολεί στην παρούσα ανάρτηση.
Όσο λογικό και αν ακούγεται το να προέρχεται μια γλώσσα από μια αρχαιότερη, είναι εκπληκτικό το ότι όλες αυτές οι γλώσσες, που δεν φαίνεται να έχουν καμία σχέση, προέρχονται από μια. Και είναι εκπληκτικό, αφενός γιατί κανένας δεν περίμενε να υπήρχε τέτοια σχέση, και αφετέρου γιατί για να
Η ινδοευρωπαϊκή θεωρία είναι, στην ουσία, ένα γλωσσολογικό μοντέλο που αφορά την καταγωγή και την εξέλιξη ενός συνόλου γλωσσών. Σε αυτές συγκαταλέγονται οι Ευρωπαϊκές (πλην των Φινλανδικών και τον Ουγγρικών, που είναι Ουραλικές) καθώς και οι διάλεκτοι της Περσίας και της Ινδίας. Με μια πρώτη ματιά, οι γλώσσες αυτές, που θεωρούνται από την σύγχρονη γλωσσολογία ως μέρος μιας μεγάλης οικογένειας γλωσσών, φαίνονται να μην έχουν την παραμικρή σχέση μεταξύ τους. Η έρευνα, ωστόσο, υποδεικνύει το αντίθετο.
Η ανάπτυξη της εν λόγω θεωρίας άρχισε γύρω στον 18ο-19ο αιώνα, όταν Ευρωπαίοι λόγιοι -κυρίως Άγγλοι- που βρέθηκαν στην Ινδία, παρατήρησαν γλωσσολογικές ομοιότητες ανάμεσα σε Ευρωπαϊκές γλώσσες και Ινδικές διαλέκτους, που ήταν δύσκολο να ερμηνευτούν ως αποτέλεσμα του εμπορίου, δεδομένου ότι οι σχέσεις των Ευρωπαϊκών λαών με τους Ινδούς ήταν περιορισμένες. Ομοιότητες ανάμεσα σε Ευρωπαϊκές γλώσσες είχαν παρατηρηθεί από πολύ πιο πριν αλλά δεν θεωρήθηκε άξιο διερεύνησης. Εξάλλου, οι Ευρωπαϊκοί λαοί έχουν τριβή μεταξύ τους.
Σύμφωνα με την Ινδοευρωπαϊκή θεωρία, όλες σχεδόν οι γλώσσες της Ευρώπης, καθώς και ορισμένες μη-Ευρωπαϊκές, έχουν κοινή προέλευση. Για κάποιον βαρετά ορθολογιστή δεν είναι κάτι το εκπληκτικό: οι γλώσσες δεν μπορούν παρά να προέρχονται από άλλες, αρχαιότερες. Η γλώσσα είναι κάτι που κληρονομείς απ'τους γονείς, οι οποίοι με τη σειρά τους το κληρονομούν από άλλους, και χανόμαστε στα βάθη του χρόνου...
Το πώς άρχισαν να αναπτύσσονται οι γλώσσες είναι άλλη ιστορία και έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από βιολογική, παρά από γλωσσολογική σκοπιά. Για εξελικτικούς λόγους ο άνθρωπος κατέληξε να έχει τη δυνατότητα να συνδέσει ήχους με εικόνες και έννοιες, και να μπορεί να τους βάλει σε μια σειρά με βάση κανόνες για να συνεννοείται. Μπορεί να ήταν αναγκαίο να υπάρξει εξελικτικά, μπορεί να συνέβη παρεμπιπτόντως, να είναι απλά ένα αποτέλεσμα της εξέλιξης του εγκεφάλου μας. Η ινδοευρωπαϊκή θεωρία δεν εξηγεί την απαρχή των γλωσσών και δεν είναι κάτι που μας απασχολεί στην παρούσα ανάρτηση.
Όσο λογικό και αν ακούγεται το να προέρχεται μια γλώσσα από μια αρχαιότερη, είναι εκπληκτικό το ότι όλες αυτές οι γλώσσες, που δεν φαίνεται να έχουν καμία σχέση, προέρχονται από μια. Και είναι εκπληκτικό, αφενός γιατί κανένας δεν περίμενε να υπήρχε τέτοια σχέση, και αφετέρου γιατί για να
