Και στον... Einstein θα μπορούσε να συμβεί! Ή μήπως όχι;

Η αλήθεια είναι πως είναι απίστευτα εύκολο να πιάσεις τους γύρω σου κορόιδα ή να τους κάνεις να φαίνονται ηλίθιοι: το μόνο που χρειάζεται είναι να τους λες ή να τους παρέχεις στοιχεία για αυτό που θέλουν να πιστεύουν

Ένα από τα πολλά videos που έγιναν "viral" τις τελευταίες μέρες -στις σελίδες που έτυχε να επισκεφτώ, τουλάχιστον- είναι το παρακάτω:

https://www.facebook.com/449098048626137/videos/469924766543465/?pnref=story

Το γεγονός ότι προέρχεται από Μουσσολινική σελίδα αρκεί για να βάλει κάποιον σε υποψίες...

Αν για κάποιον λόγο δεν σας εμφανίζεται θα σας δώσω μια συνοπτική περιγραφή: σε ένα δωμάτιο χωρίς έπιπλα, με αραβικού γούστου χαλιά, μια γυναίκα (;) σκεπασμένη από κατάμαυρα, ισλαμικού τύπου, ενδύματα, απειλείται από έναν λευκοντυμένο άντρα με τουρμπάνι που της απευθύνεται σε κάποια αραβική διάλεκτο κρατώντας μια ζώνη (ή κάποιο είδος μαστιγίου). Ο τελευταίος αρχίζει να το κοπανάει χάμω δίπλα στη γυναίκα ενώ εκείνη έχει πέσει στα γόνατα και προσπαθεί να καλυφθεί. Ένας δεύτερος άντρας τη πλησιάζει με ένα ξύλινο αντικείμενο και εμφανώς απειλητικές διαθέσεις.

Αυτά μέχρι περίπου τη μέση, όπου το σταμάτησα για να μην χώσω μπουνιά στην οθόνη, πλην όμως δεν παρέλειψα να το μοιραστώ στο facebook. Καλός παπάρας είμαι και εγώ.

Στη συνέχεια αρχίζουν να τη χτυπούν, ενώ αρχίζει να κάνει σαν τρελή και να κυλιέται στο πάτωμα απ'όπου οι άντρες τη σηκώνουν. Προς το τέλος ακούγονται γελάκια πίσω από τη κάμερα. Από τη συμπεριφορά "της" και τη χροιά των ουρλιαχτών "της" καθώς κυλιέται στο πάτωμα, καταλαβαίνει κανείς εύκολα ότι είναι... άντρας που φόρεσε γυναικεία ρούχα αποκλειστικά για τον ρόλο.

Παρά τη πασιφανώς ειρωνική συμπεριφορά της υποτιθέμενης γυναίκας στο σημείο που κυλιέται στο πάτωμα και το γελάκι από αυτούς που τραβάνε το βίντεο, κάπου πέντε χιλιάδες άτομα έσπευσαν να το μοιραστούν με τους φίλους τους κατηγορώντας τους ισλαμιστές ως βαρβάρους (ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός).

Αν κοιτάξει κάποιος τη λίστα των πέντε χιλιάδων (!!!) ατόμων που το έκαναν share θα βρει πολλά τέτοια σχόλια.

Εύλογα θέτει κάποιος στον εαυτό του την απορία: είναι όντως τόσο ηλίθιοι; Στη πραγματικότητα αυτό που θα έπρεπε να αναρωτηθεί κάποιος δεν είναι πόσο ηλίθιοι είναι αυτοί που το πήραν στα σοβαρά, αλλά αν είναι όντως τέτοιοι.

Κάθε άνθρωπος έχει μια κοσμοαντίληψη, και υιοθετεί σχεδόν απροκάλυπτα κάθε στοιχείο που την υποστηρίζει διαγράφοντας από το μυαλό του όσα την αντικρούουν με κάποιον τρόπο. Οι "διαγραφές" αυτές ονομάζονται είναι γνωστές με τον όρο "σφάλμα επιβεβαίωσης" (confirmation bias) και είναι από τα πλέον μελετημένα φαινόμενα στη ψυχολογία. Δεν ξέρω αν η απροκάλυπτη υιοθέτηση στοιχείων και ενδείξεων που συνηγορούν υπέρ κάποιας καλά εδραιωμένης πεποίθησης έχει κάποιο όνομα στον τομέα, αλλά το ότι συμβαίνει το αποδεικνύει περίτρανα η εμπειρία και η πράξη.

Άπαξ και υποστηρίζεις φανατικά μια θέση, ορθή ή μη, κάθε πράγμα που φαίνεται να την αποδεικνύει το αντιμετωπίζεις σαν αληθινό. Τα πιο χαζά, τα πιο ηλίθια, τα πιο εμφανώς πλαστά και προχειροφτιαγμένα "στοιχεία" καταλήγεις να τα θεωρείς αδιάσειστα, είτε αυτά είναι βίντεο, είτε είναι φωτογραφίες, είτε "έρευνες" και "στατιστικές", είτε ηχητικά αποσπάσματα.

Παράλληλα συμβαίνει και το αντίστροφο: κάθε συνηγορούσα υπέρ της αντίθετης θέσεως ένδειξη την αντιμετωπίζεις με τον δέοντα σκεπτικισμό. Στοιχεία που φαίνεται να αποδεικνύουν το αντίθετο από αυτό που (θες να) πιστεύεις τα βαφτίζεις "πλαστά" (ιντερνετιστί fake and gay), ακόμα και αν δεν μπορείς να βρεις από πού ακριβώς μπάζουν και από πού συνάγεται το ότι είναι πλαστά.

Εν προκειμένω, η εδραιωμένη πεποίθηση εκείνων που διαμοιράστηκαν το βίντεο είναι ότι οι Ισλαμιστές είναι βάρβαροι (κάτι που ισχύει και όποιος δεν το αναγνωρίζει τότε να δεχτεί και τους μεσαιωνικούς χριστιανούς ως πολιτισμένους και διανοούμενους). Το εν λόγω βίντεο είναι ένα "στοιχείο" συνηγορούν υπέρ της αντίληψης αυτής, και ως εκ τούτου ο εγκέφαλος εκείνων που την έχουν και το βλέπουν βάζει, σε πολλές περιπτώσεις τουλάχιστον, σε "παρένθεση" τα γελάκια και την αντρική τσιρίδα της "γυναίκας".

Μεταξύ σοβαρού και αστείο θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως και στον... Einstein θα μπορούσε να συμβεί. Είναι καθαρά θέμα ψυχολογίας, και ο τρόπος με τον οποίον λειτουργεί ο ανθρώπινος νους.

Δεν είναι απαραίτητα κακό αυτό: κάθε ανθρώπινο ον έχει ανάγκη από έναν αυτοπροσδιορισμό, και αυτός επέρχεται μεταξύ άλλων και μέσω της πίστης σε κάποια πεποίθηση. Αν ήταν οι πεποιθήσεις να αλλάζουν με κάθε στοιχείο που αποδεικνύουν το αντίθετο τότε θα ήμασταν μάλλον ανισόρροποι, όχι μόνο στις απόψεις, αλλά γενικότερα, αν δεχτούμε πως το ίδιο φαινόμενο μετατοπίζεται και στην αντίληψη που έχουμε για το ποιοι είμαστε και ποιοι είναι οι σωστοί τρόποι αντιμετώπισης της καθημερινότητας.

Η "σίγηση" των "θορύβων" που απειλούν την κοσμοαντίληψή μας και η αντίστοιχη πίστη σε ενδείξεις που συνηγορούν υπέρ αυτής είναι ένας μηχανισμός ψυχολογικής άμυνας που μας βοηθάει να διατηρήσουμε μια-κάποια ισορροπία.

Είναι όλοι αυτοί που το είδαν και το πήραν στα σοβαρά, πανευρωπαηλίθιοι; Η απάντηση είναι ένα τεράστιο ναι. Αν θες να θεωρείσαι "ξύπνιος" οφείλεις να αντιμετωπίζεις με σκεπτικισμό ακόμα και αυτά που συνηγορούν υπέρ των πεποιθήσεών σου. Πάντως η αλήθεια είναι πως όλοι έχουμε μια δόση ηλιθιομάρας στον ίδιο τομέα -αρκετή για να μην έχουμε δικαίωμα να τους κατηγορήσουμε που το πίστεψαν...

Τα παραπάνω είναι αρκετά διδακτικά. Μπορείς πολύ εύκολα να πιάσεις τους γύρω σου κορόιδα: τους λες αυτό που θέλουν να ακούσουν και τους παρέχεις "στοιχεία" για αυτό που θέλουν να πιστεύουν. Τα στοιχεία που διαφωνούν θα τα παραβλέπουν ούτως ή άλλως. Αν μπορέσεις να εκμεταλλευτείς αυτές τις αδυναμίες... θα σε παίρνουν εξίσου στα σοβαρά με αυτά που τους πλασάρεις. Υπάρχουν κάποιοι που βγάζουν ολόκληρες περιουσίες με αυτή τη μέθοδο.

Οι κάτοικοι των περιοχών με hot-spots δεν είναι απαραίτητα φασίστες

Πας όστις δεν μένει σε κάποιο απομονωμένο ορεινό χωριό χωρίς τηλεοράσεις και internet θα ξέρει ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τους πρόσφυγες στο ελλαδιστάν μας. Εκτός αν τον έχουν σε κανα μπουντρούμι ή καίγεται στο WoW σε βαθμό που δεν ξέρει αν είναι νύχτα ή μέρα. Γενικά, πάντως, γίνεται τέτοιος σάλος (κοινώς, της καραπουτανάρας) με το ζήτημα που πάνω-κάτω όλα τα φυσιολογικά άτομα έχουν ακούσει κάτι, οπότε μια ανάλυση της κατάστασης και εδώ θα ήταν περιττή.

Όσον αφορά τους πρόσφυγες, ο συνεταιρισμός των αετονύχηδων που εμφανίζεται ως "Ευρωπαϊκή Ένωση" οφείλει να τους παράσχει κάθε είδους ανθρωπιστική βοήθεια -όπως και σε κάθε εξαθλιωμένο κάτοικο της Ευρώπης που την έχει ανάγκη. Τα δισεκατομμύρια ρέουν άφθονα όταν πρόκειται για τα συμφέροντα των τραπεζών και των καρχαριών, χωρίς να συμβαίνει, δυστυχώς, το ίδιο όταν πρόκειται για ανθρώπινες ζωές, προσφύγων ή μη...

Γεγονός είναι πως η δυνατότητα να ζήσουν αξιοπρεπώς τόσο αυτοί όσο και εμείς είναι παραπάνω από υπαρκτή. Λεφτά πράγματι υπάρχουν· απλά δεν είναι για όλους.

Ανεξάρτητα απ'τα αυτά όμως...

Αν κάποιος θέλει να είναι ανθρωπιστής, μα και αντικειμενικός, οφείλει να εξετάζει κάθε ζήτημα από όλες τις σκοπιές. Δεν υπάρχουν μόνο πρόσφυγες -υπάρχουν και οι γηγενείς κάτοικοι των περιοχών στις οποίες υπάρχουν ή θα υπάρξουν hot-spots. Άρα, δεν υπάρχει μόνο η σκοπιά του πρόσφυγα, υπάρχει και η σκοπιά του κατοίκου των προαναφερθεισών περιοχών.

Από τη δική τους σκοπιά, οι κάτοικοι αυτοί δεν έχουν άδικο όταν διαμαρτύρονται για τη δημιουργία των hot-spots στα μέρη τους. Η πικρή αλήθεια είναι ότι η δημιουργία ενός hot-spot σε μια συγκεκριμένη περιοχή υποβαθμίζει σημαντικά και προδήλως τη ποιότητα ζωής σε αυτή. Οι κάτοικοι των εν λόγω μερών που ωρύονται δεν είναι απαραίτητα φασίστες. Είναι ένα πραγματικά θλιβερό γεγονός να ακούς να προσάπτονται τέτοιοι χαρακτηρισμοί στους μόνιμους κατοίκους των σημείων με hot-spots από άτομα που θεωρούνται, κατά τ'άλλα, σκεπτόμενα.

Προτού καταδικάσεις κάποιον ως φασίστα επειδή δεν σου φάνηκε αρκετά αντιρατσιστικό αυτό που είπε προσπάθησε να μπεις στα παπούτσια του.

Το γελοίο της υπόθεσης είναι πως, τυπικά, τα άτομα που σπεύδουν να στολίσουν με τον χαρακτηρισμό τους ταλαίπωρους κατοίκους γύρω απ'τα hot-spots προέρχονται από περιοχές που δεν έχουν ούτε το ένα δέκατο των μεταναστών που βρίσκονται σε πιο υποβαθμισμένες. Από μακρυά είναι εύκολο να το παίζεις μέγας αντιρατσιστής. Όποιος είναι έξω απ'τον χορό ξέρει πολλά τραγούδια.

Εξάλλου, όσο αντιρατσιστές και να είμαστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως, όπως δεν είναι όλοι οι άνθρωποι καλοί, έτσι δεν είναι και όλοι οι μετανάστες καλοί. Υπάρχουν καλοί άνθρωποι και κακοί άνθρωποι, και αντίστοιχα υπάρχουν καλοί πρόσφυγες και κακοί πρόσφυγες. Και να μην υπήρχαν όμως, η νύχτα διαχρονικά έκανε πάρτυ με τους εξαθλιωμένους... Είναι και αυτός ένας λόγος για τον οποίον φωνάζουν κάποιοι.

Οι κάτοικοι των περιοχών με hot-spots δεν είναι απαραίτητα φασίστες. Ορισμένοι θα ήθελαν πάρα πολύ να είναι τόσο απλό το ζήτημα, αλλά δεν είναι. Και η χρήση αυτής της λέξης σε περιπτώσεις που δεν χρειάζεται, πέραν του ότι είναι άστοχη, έχει και ως αποτέλεσμα οι πραγματικοί φασίστες να αισθάνονται σχεδόν φυσιολογικοί όταν κάποιος τους αποκαλεί έτσι.