Πέμπτη 28 Μαρτίου 2019

Ο μύθος της φιλελε νοημοσύνης

Είναι γνωστό ότι οι (πάνσοφες) μηχανές φροντιζουν να μας εμφανίζουν διαφημίσεις σχετικές με τα ενδιαφέροντά μας. Συχνά-πυκνά όμως εμφανίζονται πράγματα τα οποία, ναι μεν θα μας ενδιέφεραν, αλλά όχι με την έννοια που φαντάζονταν οι διαφημιστές.

Έτσι και σε εμένα εμφανίστηκε στις διαφημίσεις αυτό το μνημείο Βλακείας, σχετικό με το "μύθο του Σκανδιναβικού θαύματος". Αφήνω κατά μέρους τις εισαγωγές και προβαίνω σε μερικές παρατηρήσεις γύρω από τα καταγέλαστα γραφόμενα.

Ανάμεσα στο 1870 και το 1936 η Σουηδία απολάμβανε την υψηλότερη ανάπτυξη στον βιομηχανικό κόσμο. Το 2008 μετά το πείραμα του τρίτου δρόμου βρισκόταν στην δέκατη τρίτη θέση. 
Correlation is not causation, που λένε και οι φίλοι μας τα αμερικανά. Πέραν του ότι το ότι συνέβη μετά το πείραμα του τρίτου δρόμου δεν αποδεικνύει καμία αιτιακή συσχέτιση, η καταγέλαστη αυτή "ανάλυση" του χαβαλέ παραβλέπει τις χίλιες μύριες περιπτώσεις οικονομιών χωρίς μεγάλη κρατική παρέμβαση που βρέθηκαν πολλές θέσεις πιο κάτω στον αντίστοιχο πίνακα, και τα εν γένει σκαμπανεβάσματα σε αυτές τις λίστες. 


Ταυτόχρονα η Σουηδία ήταν το 1975 η τέταρτη πιο πλούσια χώρα στον κόσμο, φτάνοντας στα μέσα του 1990 έπεσε στην δέκατη τρίτη θέση.
Ο συμπαθέστατος διαφημιστής του εν λόγω χαρτόπακου "ξεχνάει" ότι οι δείκτες που αφορούν στο πόσο πλούσια είναι μια χώρα μετράνε τα κέρδη των... ήδη φραγκάτων, και όχι του απλού λαού. Ως χαρακτηριστικότερο παράδειγμα θα αναφέρω τη Τουρκία του 2010, που θεωρείτο (και ήτο) ένα ζάμπλουτο κράτος, πλην όμως με φτωχότατους κατοίκους. Οι δείκτες κρατικού πλούτου δεν αντικατοπτρίζουν το βιωτικό επίπεδο του λαού. Απολύτως αδιαφορότατο αν έπεσε μερικές θέσεις στα χαρτιά, όταν στη πραγματική οικονομία ο κόσμος ήταν πιο άνετος απ'ό,τι πριν. 


Ο ρυθμός δημιουργίας επιχειρήσεων στη διάρκεια της εποχής του τρίτου δρόμου ήταν τρομακτικά μικρός. Το 2004, 38 από τις 100 μεγαλύτερες εταιρείες της Σουηδίας είχαν ξεκινήσει ως ιδιωτικές εγχώριες επιχειρήσεις. Από αυτές τις εταιρείες μόνο δύο δημιουργήθηκαν μετά το 1970. 
Τα επίπεδα βλακείας εδώ καταντούν εξοργιστικά. Είναι παγκοίνως γνωστό ότι απαξ και μια χούφτα μεγάλων εταιρειών "εδραιωθεί" σε μια οικονομία είναι απίστευτα δύσκολο να αναδειχθούν και άλλες, και συνήθως θέμα τύχης. Δείτε, για παράδειγμα, τα αυτοκίνητα. Πόσο πιθανό είναι μια νέα μάρκα -άσχετη με τις ήδη υπάρχουσες και όχι θυγατρική τους- να ανταγωνιστεί τις καλά εδραιωμένες π.χ. Porsche και Hyundai; Αν μαζευτούμε 100 νοματαίοι και ανοίξουμε εργοστάσιο αυτοκινήτων, ακόμα και επενδύοντας εκατομμύρια, θα υπάρξει κανένας που θα ψωνίσει το δικό μας αντί μιας Mercedes; Δεν είναι λογικό να μην μπαίνουν εύκολα νέες εταιρείες στις λίστες των μεγάλων εταιρειών -ειδικά στις καπιταλιστικές οικονομίες;


Δεν έχω διαβάσει το καθ'αυτό βιβλίο (κάτι που φυσικότατα και θα κάνω όταν ευκαιρήσω, μόνο και μόνο για να αισθανθώ ανώτερος από τους εγκεφαλικά ανάπηρους που παίρνουν αυτές τις αστειότητες στα σοβαρά), αλλά η σύνοψή του υπεραρκεί για να καταλάβει κάποιος τι είδους "φρούτο" είναι. Αν αναλογιστούμε μάλιστα ότι στη διαφήμιση αναφέρονται τα πιο "αδιάσειστα" επιχειρήματα του βιβλίου, για να πειστούν οι όποιο ενδιαφερόμενοι ότι όντως αποδομεί τη πραγματικότητα που βαφτίζει μύθο, μπορείτε να φανταστείτε τι επιπέδου και γραμμής επιχειρηματολογίας θα είναι τα άλλα.

Μετά από αυτή την αστειότητα επιβάλλεται να δημοσιευθεί και ένα αντίστοιχο βιβλίο με το μύθο της φιλελέ νοημοσύνης.

Φίλτατοι φιλελεδες, οι καλύτεροι εξ'υμών είναι οι ανευφυείς. Οι άλλοι -οι χειρότεροι- είναι εκείνοι που γράφουν αυτά τα "βιβλία" (δεν είναι βιβλίο ο κάθε χαρτόπακος) για να χειροκροτάνε οι πρώτοι. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου